Współczesne badania systemów człowiek – środowisko coraz powszechniej korzystają z dużych zbiorów danych, pozyskiwanych w sposób ciągły za pomocą różnorodnych technologii. Na przykład, dane przyrodnicze odnoszące się do stanu powierzchni Ziemi, atmosfery i hydrosfery, pozyskiwane są z różną rozdzielczością czasową i przestrzenną przez liczne systemy teledetekcyjne i są powszechnie dostępne w repozytoriach. Podobnie dostępne są opisujące systemy społeczno-ekonomiczne dane zbierane przez różnorodne agendy rządowe, samorządy, organizacje pożytku publicznego. Coraz częściej badacze sięgać mogą do danych społecznościowych, które – jakkolwiek często z ograniczeniami wynikającymi z przepisów o ochronie danych osobowych – stanowią bezcenne źródło informacji o zachowaniach i aktywnościach ludzi. Nauki zajmujące się syntetycznymi ujęciami złożonych relacji człowiek – środowisko muszą w związku z tym sięgać do coraz bardziej zaawansowanych narzędzi, pozwalających na sprawne przetwarzanie dużych zasobów danych. Na przykład, w naukach o Ziemi i środowisku oraz w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej gwałtowny wzrost podaży danych skutkował rozwojem narzędzi do zarządzania, analizy i wizualizacji danych przestrzennych (GIS, Geographic Information Systems), które w ciągu ostatnich kilku lat ewoluują w kierunku rozbudowanych infrastruktur cybernetycznych, pozwalających użytkownikom na rozwijanie własnych algorytmów przetwarzania i modelowania, przy zapewnieniu dostępu, w czasie zbliżonym do rzeczywistego, do stale narastających zasobów danych przestrzennych. Wykorzystanie obfitych zasobów danych przestrzennych i nowoczesnych narzędzi ich przetwarzania pozwoli na prowadzenie badań istotnych z punktu widzenia współczesnych wyzwań środowiskowych i społecznych, takich jak katastrofa klimatyczna, degradacja gleb, spadek bioróżnorodności, niekontrolowana urbanizacja, wzrost nierówności, czy też kwestia bezpieczeństwa żywnościowego.

 

mail: bartosz.zaluski@uj.edu.pl