Cyfrowy świat został stworzony przez człowieka i dla człowieka w odpowiedzi na jego podstawowe potrzeby egzystencjalne. Skutki cyfryzacji i wirtualizacji rzeczywistości odczuwane są głęboko w społeczeństwie, polityce i gospodarce. Technologie, urządzenia i infrastruktura oparte na systemach sztucznej inteligencji odznaczają się wysoką ekspansywnością, zmieniając - w wielu dziedzinach nieodwracalnie – strukturę i funkcje złożonych systemów gospodarczych, społecznych, komunikacyjnych, a nawet kulturowych. Skutki ekspansji cyfrowego (wirtualnego) świata mocno oddziałują na kształtowanie i realizację potrzeby bezpieczeństwa – w ujęciu indywidualnym, grupowym i kompleksowym. Świat cyfrowy (włączywszy weń sieci komputerowe oparte na technologiach ICT oraz wygenerowaną przez nie cyberprzestrzeń) implikuje ryzyka o charakterze partycypacyjnym (wykluczenie cyfrowe), kompetencyjnym (niedostatek wiedzy i umiejętności), dysfunkcyjnym (niewłaściwe lub złośliwe korzystanie z funkcjonalności świata cyfrowego) i sekurytyzacyjnym (radzenie sobie z nadużyciami i przestępstwami w sieci). Wiąże się również z procesem zmian behawioralnych, przemian osobowościowych i dynamicznej wymiany wzorców kulturowych, zmierzającym ku paradygmatowi homo cyberneticus. Osobnym aspektem jest szerokie zastosowanie systemów cybernetycznych w oparciu o algorytmy AI w sektorach bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego, w szczególności w przestrzeganiu ładu publicznego oraz egzekwowania prawa międzynarodowego, włączywszy stosowanie przemocy. Stawiając tezę, iż sztuczna inteligencja – mimo tendencji do autonomizacji – nadal uzależniona jest od człowieka (human-in-the-loop), należy skupić uwagę poznawczą oraz wysiłek badawczy na ryzykach i zagrożeniach dla człowieka, społeczeństw i państw generowanych przez technologie i infrastrukturę cyfrową. Cyfrowy świat stał się nową przestrzenią rywalizacji politycznej, działań wywrotowych, konfliktów militarnych i ekspansji przestępczości.
Osobą do kontaktu w preLabie jest: prof. Artur Gruszczak (Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ)
Mail: artur.gruszczak@uj.edu.pl